داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر DSq

داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر DSq

1. ... a ... ... \ Dârayavauš \ XŠ \ ... \ cašam \ ... 
2. ..... \ adâna \ .... ... nasatâ ... ...m \ mâ \ ka ... ... \ mâ \ yâ ...

ترجمه :

... داریوش شاه ... چشم ....

2-...

داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر DSs

داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر  DSs

1. baga \ vazraka \ Auramazdâ \ hya \ frašam \ ah
2. yâyâ \ bûmiyâ \ kunautiy \ hya \ mart
3. iyam \ ahyâyâ \ bûmiyâ \ kunau
4. tiy \ hya \ šiyâtim \ kunautiy \
5. martiyahyâ \ hya \ uvaspâ \ urathâcâ \
6. kunautiy \ manâ \ haudiš \ frâbara \ mâm \ Au
7. ramazdâ \ pâtuv \ utâ \ tyamaiy \ kartam \

ترجمه :

خدای بزرگ اهورامزدا است که همه چیزهای این زمین را افرید . او مردان را آفرید و شادی برای مردان آفرید او اسبان خوب و رمه را آفرید او شاهی را به من بخشید. باشد که اهورامزدا مرا و آنچه درست می کنم حفظ کند

داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر DSt

داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر DSt

1. baga \ vasraka\ Auramazdâ \ hya \ imâ
2. m \ bûmim \ adâ \ hya \ avam \ as
3. mânam \ adâ \ hya \ martiyam \ a
4. dâ \ hya \ šiyâtim \ adâ \ mart
5. iyahyâ \ hya \ Dârayavaum \ xš
6. âyathiyam \ akunauš \ thâti
7. y \ Dârayavauš \ XŠ \ mâm \ Auramaz
8. dâ \ pâtuv \ hadâ \ bagaibiš
9. \ utamaiy \ vitham \ utâ \ thuv
10. âm \ kâ \ XŠ \ hya \ aparam \ âhy

ترجمه :

خدای بزرگ اهورامزدا است که این زمین را آفرید که آن آسمان را آفرید که شادی برای مردم آفرید او کشوری زیبا با گردونه سواران خوب اسبان خوب و مردم خوب به وی بخشید

سنگنبشته داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر DSy

سنگنبشته داریوش اول - تکه ای از سنگ مرمر DSy

1. adam \ Dârayavauš XŠ \ vazraka XŠ XŠyânâm
2. XŠ DHyunâm XŠ \ ahyâyâ BUyâ \ Vi
3. štâspahyâ \ puça \ Haxâmanišiya

ترجمه:

من داریوش شاه بزرگ شاه شاهان شاه زمین پسر هیشتاسپ یک هخامنشی

کتیبه داریوش اول- کانال سوئز DZa

کتیبه  داریوش اول- کانال سوئز DZa

طرح سنگ یادبود کانال سوئز

Dârayavauš

ترجمه:

داریوش

کتیبه داریوش اول- کانال سوئز DZb

کتیبه  داریوش اول- کانال سوئز DZb

نقشه کانال سوئز که به دستور داریوش کنده شد

1. Dârayavauš \ XŠ \ vazraka
2. \ XŠ : XŠyânâm \ XŠ \ dahy
3. ûnâm \ XŠ \ ahyâyâ \
4. bumiyâ \ vazrakâyâ \
5. Vištâspahyâ \ pu
6. ça\ Haxâmanišiya

ترجمه:

داریوش شاه بزرگ شاه شاهان شاه کشورها شاه در این دنیای بزرگ پسر هیشتاسپ یک هخامنشی

سنگنبشته داریوش اول- کانال سوئز DZc

سنگنبشته  داریوش اول- کانال سوئز DZc

1. baga \ vazraka \ Auramazdâ \ hya \ avam \ asmânam \ adâ \ hya \ imâm \ bum
2. im \ adâ \ hya \ martiyam \ adâ \ hya \ šiyâtim \ adâ \ martiyahy
3. â \ hya \ Dârayavaum \ XŠyam \ akunauš \ hya \ Dârayavahauš \ XŠyâ \xšaça
4. m \ frâbara \ tya \ vazrakam \ tya \ uvaspam \ umartiyam \ adam \ Dârayavauš \
5. XŠ \ vazraka \ XŠ \ Xšyânâm \ XŠ \ dahyunâm \ vipazanânâm \ XŠ \ ahyây
6. â \ bumiyâ \ vazrakâyâ \ dûraiy \ apiy \ Vištâspahyâ \ puça \ Ha

ترجمه :

خدای بزرگ است اهورامزدا که این زمین را آفرید که آن آسمان را آفرید که داریوش را شاه کرد .که داریوش شاه را شهریاری داد ....که بزرگ است که دارای اسبان خوب است که دارای مردان خوب است .من داریوش شاه شاهان شاه کشورها از همه نژاد شاه در این زمین بزرگ و پهناور پسر ویشتاسپ یک هخامنشی

1. xâmanišiya \ thâtiy \ Dârayavauš \ XŠ \ adam \ Pârsa \ amiy \ hacâ \ Pâ
2. rsâ \ Mudrâyam \ agarbâyam \ adam \ niyaštâyam \ imâm \ yauviyâ
3. m \ katanaiy \ hacâ \ Pirâva \ nâma \ rauta \ tya \ Mudrâyaiy \ danuvatiy \ ab
4. iy \ draya \ tya \ hacâ \ Pârsâ \ aitiy \ pasâva \ iyam \ yauviyâ \ akaniya \
5. avathâ \ yathâ \ adam \ niyaštâyam \ utâ \ nâva \ âyatâ \ hacâ \ Mudrâ
6. yâ \ tara \ imâm \ yauviyâm \ abiy \ Pârsam \ avathâ \ yathâ \ mâm \ kâma\ âha

ترجمه :

داریوش شاه گوید من پارسی هستم از پارس مصر را گرفتم من فرمان دادم این آبگدز را بکنند .از آب روانی بنام نیل که در مصر جاری است به سوی دریایی که از پارس می آید. این آبگدز کنده شد چنانکه من فرمان داده بودم و کشتی ها از میان آن از مصر به سوی پارس روان شدند چنانکه من اراده کرده بودم

شه مُمه

«شه مُمه»
«شه مُمه»از گیاهان بستانی و میوه ی آن خوشبو و زیبا و گل سر دستان مردمان است.طعم و بوی طالبی و گرمک دارد و دانه های آن همانند دانه ی این گیاهان است.شه مُمه ی نورس را مردم آنقدر در میان دستان می مالند تا هم نرم شود و هم بوی خوش ازآن مشام را بنوازد. مردمان غرب ایران در مورد این میوه ی جالیزی اشعاری نغز و عاشقانه سروده اند ودر فولکور خود ثبت کرده اند.مردمان لک زبان در گذشته _دویر ئه ج ئی وه ر ده مه _ برای دختران خود نام «شه مُمه» را بر می گزیدند.
فولکلورلکی :
جفدی «شه مُمه» نیم ره سم دیه / نیفه گیو بیمه وج ده سم نیه
جفدیِ «شه مُمه »هاوه داره وه / دارِ پرئه ج گل ، نیش چوی ماره وه
گونات ئوناویی چوی سیف خُنسار / «شه مُمه» ی کالت مِ کیشیتیِ دار
کردی :
شه مامه خال خال و اخیرا هم ترانه ی زیبای شمامه، شه مامه، شه مامه ی بوکی / دوت مامیِ دوت مامی دوت مامیِ بوکی

(مهدی زینی)