سروش لکستان

سروش دلفان

سروش لکستان

سروش دلفان

نام و نسبت زمانی ماههای سال در تقویمهای مختلف

نام و نسبت زمانی ماههای سال در تقویمهای مختلف


ماههای بابلی

ماههای یهودی

ماههای پارسی

ماههای ایرانی

ماههای میلادی


Nisannu

Nisan

آدوکانیش - Adukanaiša

فروردین

مارچ - آوریل

I

Ajaru

Iyyar

ثوراواهار - Thûravâhara

اردیبهشت

آوریل - می

II

Simanu

Sivan

ثایگرثیش -Thâigaciš

خرداد

می - جون

III

Du'ûzu

Tammuz

گرماپد- Garmapada

تیر

جون - جولای

IV

Âbu

Ab

درن بازیش - Turnabaziš

مرداد

جولای - آگوست

V

Ulûlu

Elul

کارباشیا - Karbašiyaš

شهریور

آگوست - سپتامبر

VI

Tašrîtu

Tishri

باگایادیش- Bâgayâdiš

مهر

سپتامبر - اکتبر

VII

Arahsamna

Marheshvan

(ورگزن)مرکزن - Markâsanaš

آبان

اکتبر - نوامبر

VIII

Kislîmu

Kislev

آثریاد - Âçiyâdiya

آذر

نوامبر - دسامبر

IX

Tebêtu

Tebeth

آنامک - Anâmaka

دی

دسامبر - ژانویه

X

Šabatu

Shebat

سامیا - Samiyamašش

بهمن

ژانویه - فوریه

XI

Addaru

Adar

ویاخنا - Viyaxana

اسفند

فوریه - مارچ

X


اخترشناسان 2500 سال پیش قواعد حرکت خورشید ماه و سیاره ها و ستارگان را می شناختند و دوره های ساروسی را استخراج کرده بودند و می توانستند پدیده هایی مانند خورشید گرفتگی یا ماه گرفتگی را پیش بینی کنند.در کتیبه ای که از داریوش اول به تازگی به دست آمده حتی محل رویت خورشیدگرفتگی نیز پیش بینی شده است. یکی از اختر شناسان آن دوره نابوریمانو بوده است او در دوران پادشاهی کمبوجیه فعالیت خود را آغاز کرد و کتیبه معروف کمبوجیه 400 که به رصد ماه و مشتری و زهره و زحل و مریخ پرداخته اثر اوست. کتیبه ها حاکی از آن است که در سالهای 550 تا 330 پیش از میلاد علم ستاره شناسی به اوج خود رسیده است و در همه سرزمینهای تابعه ایران تاثیر داشته است.در زمان داریوش اول دانشمندی ایرانی به مصر اعزام شد و مامور تشکیل بنیادهای علمی در مصر بود. دانشمندان یونانی زیادی در قرن ششم پیش از میلاد به ایران سفر کردند که در میان آنها فیثاغورث نیز بوده است.آنها پس از بازگشت در اسپارت آفتاب سنج نیز ساختند

در زمان کمبوجیه مشتری رصد شد و پی به حرکت آن سیاره بردند و اسن مطلب در زمان داریوش اول منتشر شد و به دنبال آن زحل و مریخ نیز رصد شدند و گردش آنها به اثبات رسید

در زمان غارت اسکندر برادرزاده ارسطو نیز عضو ارتش او بوده و برای عمویش متون نجومی هخامنشی را هدیه می برد. سپاه اسکندر متونی را که به نظرشان بی ارزش می آمده را از بین می بردند و آنهایی را که برایشان اهمیت داشت را به یونان میبردند. سالهای بعد اختر شناسی به دست افراد سود جو افتاد و با جادو و خرافات آمیخت و از حالت علم طبیعی خارج شد

فرضیه ای توسط آقای رضا مرادی غیاث آبادی اعلام شده است که بنایی که ما آنرا به نام کعبه زرتشت می شناسیم و در نقش رستم قرار دارد رصد خانه بوده است. برای اطلاعات بیشتر به کتاب ایشان به نام رصد خانه خورشیدی نقش رستم رجوع کنید



اردشیر دوم - تکه سنگ A2Sc

اردشیر دوم - تکه سنگ A2Sc


  1. adam \ Artaxšaçâ \ XŠ \ 
  2. Dârayavaušahyâ \ XŠhyâ \ puça \ 
  3. Dârayavaušahyâ \ Artaxšaçâhyâ \ XŠhyâ \ puça \ 
  4. Artaxšaçâhyâ \ Xšayârcahyâ \ XŠhyâ \ puça \ 
  5. Xšayârcahyâ \ ] Dârayavaušahyâ \ XŠhyâ \ puça \
  6. Dârayavaušahyâ \ Vištâspahyâ \ puça
  7. \ Haxâmanišiya \ thâtiy \ Artaxšaçâ \
  8. xšâyathiya \ vazraka \ xšâyathiya \ x
  9. šâyathiyanâm \ xšâyathiya \ dahyûn
  10. âm \ xšâyathiya \ ahyâyâ \ bûmiyâ \ i
  11. mâm \ hadiš \ utâ \ imâm \ usta
  12. canâm \ tya \ athagainâm \ ta [ damaged ]
  13. [ damaged ] \ Auramazdâ \
  14. [ damaged ]


منم اردشیر پسر داریوش شاه داریوش پسر اردشیر شاه اردشیر پسر خشیارشاشاه خشیارشا پسر داریوش شاه داریوش پسر هیشتاسپ یک هخامنشی

اردشیر شاه بزرگ شاه شاهانشاه کشورها شاه همه زمین گوید این کاخ و این پلکان را ....من ساختم.باشد اهورامزدا



اردشیر دوم - پایه ستون شوش


اردشیر دوم - پایه ستون شوش کتیبه میخی


A2Sd

  1. adam \ Artaxšaçâ \ XŠ \ vazraka \ XŠ \ XŠyânâm \ XŠ \ DHyûnâm \ XŠ \ ahyâyâ \
  2. BUyâ \ Dârayavauš \ XŠâhya \ puça \ Haxâmanišiya \ thâtiy \ Artaxšaçâ \ XŠ \
  3. vašnâ \ AMhâ \ imâm \ hadiš \ tya \ jivadiy \ paradayadâm \ adam \ akunavâm \ AM \ Anah
  4. ita \ utâ \ Mitra \ mâm \ pâtuv \ hacâ \ vispâ \ gastâ \ utamaiy \ kartam


من اردشیر شاه بزرگ شاه شاهان شاه کشورها شاه در این زمین پسر داریوش شاه هخامنشی .اردشیر شاه گوید به خوست اهورامزدا این کاخی است که من در زندگانی خود آسایشگاهی بنا کردم.اهورامزدا آناهیتا و میترا مرا و آنچه را که بوسیله من انجام شده از همه بلاها بپاید



اردشیر دوم - پایه ستون شوش


اردشیر دوم - پایه ستون شوش


کتیبه (دیپی) اردشیر دوم - آرامگاه

کتیبه (دیپی) اردشیر دوم - آرامگاه



کتیبه (دیپی) اردشیر دوم - آرامگاه



  1. iyam \ Pârsâ
  2. iyam \ Mâda
  3. iyam \ Uvja
  4. iyam \ Parthava
  5. [ iyam \ Haraiva
  6. iyam \ Baxtriya
  7. iyam \ Suguda ]
  8. iyam \ Uvârazmiya
  9. iyam \ Zrakâ
  10. iyam \ Harauvatiya
  11. iyam \ Thataguiya
  12. iyam \ Gadâraya
  13. iyam \ Hiduya
  14. iyam \ Sakâ \ haumavargâ
  15. iyam \ Sakâ \ tigraxaudâ
  16. iyam \ Bâbiruš
  17. iyam \ Athuriya
  18. iyam \ Arabâya
  19. iyam \ Mudrâya
  20. iyam \ Arminiya
  21. iyam \ Katpatuka
  22. imay \ Spardiya
  23. iyam \ Yaunâ
  24. iyam \ Sakâ \ paradraiya
  25. iyam \ Skudra
  26. iyam \ Yauna \ takabarâ
  27. iyam \ Putâya
  28. iyam \ Kušâya
  29. iyam \ Maciya
  30. iyam \ Karka


ترجمه :


1- این پارسی
2-این مادی
3-این ایلامی
4-این پارتی
5- این هراتی
6-این باکتریایی
7-این سغدی
8-این ازبکی
9-این زرنگی
10-این قندهاری
11-سته گوشی
12-این کابلی
13-این هندی
14-این سکاهای هوم خور
15-این سکاهای تیز خود
16-این بابلی
17-این آشوری
18-این عربی
19-این مصری
20-این ارمنی
21-این کاپادوکیه ای
22-این لیدیایی
23-این یونانی
24-این یونانیهای آن سوی دریا
25-این تراکیه ای
26-این مقدونیه ای
27-این لیبیایی
28-این حبشه ای
29-این مکه ای
30- کاری


آرامگاه اردشیر دوم - کتیبه میخی فارسی باستان



کتیبه (دیپی) اردشیر سوم - کاخ داریوش اول

کتیبه (دیپی) اردشیر سوم - کاخ داریوش اول


کتیبه اردشیر سوم - کاخ داریوش اول متن میخی


A3Pa

  1. baga \ vazraka \ Auramazdâ \ hya \
  2. imâm \ bumâm \ adâ \ hya \ a
  3. vam \ asmânâm \ adâ \ hya \ marti
  4. yam \ adâ \ hya \ šâyatâm \ adâ \ marti
  5. ihyâ \ hya \ mâm \ Artaxšaçâ \ xšâya
  6. thiya \ akunauš \ aivam \ parûvnâm \
  7. xšâyathiyam \ aivam \ parûvnâm
  8. \ framatâram \ thâtiy \ Artaxsaçâ \
  9. xšâyathiya \ vasraka \ xšâyathiya
  10. \ xšâyathiyanâm \ xšâyathiya \
  11. DHyûnâm \ xšâyathiya \ ahyâyâ \ BUyâ \ ada
  12. m \ Artaxšaçâ \ xšâya
  13. thiya \ puça \ Artaxšaçâ \ Darayavau
  14. š \ xšâyathiya \ puça \ Dârayavauš \ A
  15. rtaxšaçâ \ xšâyathiya \ puça \ Artaxša
  16. çâ \ Xšayâršâ \ xšâyathiya \ puça \ X
  17. šayâršâ \ Dârayavauš \ xšâyath
  18. iya \ puça \ Dârayavauš \ Vištâspa
  19. hyâ \ nâma \ puça \ Vištâspahyâ \
  20. Aršâma \ nâma \ puça \ Haxâmaniši
  21. ya \ thâtiy \ Artaxšaçâ \ xšâyathi
  22. ya \ imam \ ustašanâm \ athaganâm \ mâ
  23. m \ upâ \ mâm \ kartâ \ thâtiy \ Arta
  24. xšaçâ \ xšâyathiya \ mâm \ Auramazdâ \
  25. utâ \ Mithra \ baga \ pâtuv \ utâ \ imâ
  26. m \ DHyaum \ utâ \ tya \ mâm \ kartâ \

خدای برگ است اهورامزدا که این زمین را آفرید که آن آسمان را آفرید که مردم را آفرید که برای مردم خوشبختی آفرید و مرا اردشیر شاه کرد یک شاه از بسیاری یک فرمانروا از بسیاری.گوید اردشیر شاه شاه شاهان شاه کشورها شاه این سرزمین : من اردشیر شاه پسر اردشیر شاه اردشیر پسر داریوش شاه داریوش پسر اردشیر شاه اردشیر پسر خشیارشا شاه خشیارشا پسر داریوش شاه داریوش پسر ویشتاسپ ویشتاسپ پسر ارشام هخامنشی. گوید اردشیر شاه : بادا که اهورامزدا و ایزد مهر مرا و کشور مرا و آنچه انجام داده ام بپاید



نقاشی دیواری هخامنشی بر دیوار بنایی در دهانه غلامان

نقاشی دیواری هخامنشی بر دیوار بنایی در دهانه غلامان


نقاشی دیواری هخامنشی بر دیوار بنایی در دهانه غلامان


متن میخی بابلی منشور کوروش بزرگ

متن میخی بابلی منشور کوروش بزرگ


برای مشاهده تصویر با کیفیت بهتر بر روی آن کلیک کنید.


متن بابلی منشور کوروش